Status zakładu pracy chronionej można otrzymać wtedy, gdy zatrudnia się osoby niepełnosprawne. Należy spełnić dodatkowe warunki — trzeba np. prowadzić działalność gospodarczą przez przynajmniej 12 miesięcy. Czy po uzyskaniu takiego statusu można liczyć na zwolnienie z podatku od nieruchomości?

Poza prowadzeniem firmy przez minimum rok przedsiębiorca zainteresowany statusem zakładu pracy chronionej musi zatrudniać minimum 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Poza tym powinien przez przynajmniej 6 miesięcy przed złożeniem wniosku osiągać ustawowe wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Pierwszy wskaźnik to 50% osób niepełnosprawnych, w tym minimum 20% osób o znacznej lub umiarkowanej niepełnosprawności. Status zakładu pracy chronionej otrzyma też firma, której 30% załogi to niepełnosprawni — niewidomi, psychicznie chorzy, upośledzeni umysłowo o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Pracodawca musi we własnym zakresie przystosować zakład do potrzeb niepełnosprawnych — stworzyć właściwe warunki przy stanowiskach pracy, zbudować pomieszczenia sanitarne, zagwarantować dostępność ciągów komunikacyjnych. Konieczne jest zapewnienie opieki medycznej i usług rehabilitacyjnych.

Łukasz Szatkowski, ekspert Inventage, wyjaśnia:

Właściciel zakładu pracy chronionej może liczyć na różnego rodzaju ulgi podatkowe. Jest np. zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych (ale tylko tych ściśle związanych z prowadzeniem ZPCh) oraz z części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Nie płaci też podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego.

W tym ostatnim przypadku nie wystarczy jednak uznanie przez wojewodę firmy za zakład pracy chronionej. Konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku zawartego w art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa mówi o tym, że zakład pracy musi zatrudniać co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych czy upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Wskaźnik 50% niezależny od stopnia niepełnosprawności to więc za mało.

Łukasz Szatkowski dodaje:

Środki uzyskane ze zwolnień z tytułu podatku dochodowego są w 60% przekazywane do zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Reszta trafia do PFRON‑u. W przypadku oszczędności z tytułu podatku od nieruchomości i pokrewnych opłat 90% trafia do funduszu zakładowego, a 10% do PFRON‑u.

Ekspert podkreśla też:

Ze zwolnienia z podatku od nieruchomości korzystają jedynie nieruchomości zajęte na prowadzenie przedsiębiorstwa. Części pomieszczeń lub gruntów zajęte przez inne niż ZPCh podmioty, nie są objęte zwolnieniem z podatku od nieruchomości. Przykładem takiej sytuacji jest dzierżawa przez ZPCh części swojego mienia innym, niezależnym podmiotom.