W połowie sierpnia br. Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która precyzuje zakres zwolnienia podatkowego przewidzianego dla lotnisk użytku publicznego.

Nowelizacja wejdzie w życie z początkiem przyszłego roku i od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z opodatkowania podatkiem od nieruchomości będą grunty, budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego.

Warto zauważyć, że omawianym zwolnieniem z opodatkowania będą objęte te obszary i obiekty budowlane na terenie lotnisk użytku publicznego, które są przeznaczone do startów i lądowań samolotów oraz ich ruchu, jak również obsługi statków powietrznych. Zwolnienie zatem nie będzie dotyczyło m.in. parkingów dla prywatnych samochodów oraz hoteli zlokalizowanych na terenie lotnisk, dróg dojazdowych do terminali, stref gastronomicznych, czy handlowych. Obiekty takie wraz z gruntem, na którym się znajdują, podlegały i nadal będą podlegać opodatkowaniu z zastosowaniem maksymalnej stawki tj. stawki przewidzianej dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W Polsce jest 14 certyfikowanych lotnisk publicznych, które zajmują powierzchnię od 146 do 500 ha. W aktualnym stanie podatnicy posiadający takie lotniska (są to zazwyczaj przedsiębiorstwa państwowe lub samorządowe) również korzystają ze zwolnienia podatkowego, którego brzmienie w pierwszej chwili może wydawać się praktycznie takie samo, jak podpisana nowelizacja. Obecnie bowiem zwolnieniu podlegają: budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego (art. 7 ust. 1 pkt 3 upol).

Jednak uważna analiza ww. przepisu prowadzi do wniosku, że jakkolwiek dla budynków i budowli zmian rzeczywiście nie będzie, to od przyszłego roku istotnie zmieni się sposób opodatkowania gruntów na obszarze części lotniczej lotnisk użytku publicznego. 

Albowiem do końca bieżącego roku podmioty posiadające lotniska mogą stosować omawiane zwolnienie z opodatkowania tylko dla gruntu leżącego na terenie części lotniczej lotniska publicznego, który zabudowany został budynkiem lub budowlą np. grunt pod pasem startowym, drogami kołowania lub pod wieżą kontroli lotów. Natomiast wszelki grunt niezabudowany w postaci trawiastych połaci otaczających pasy startowe aktualnie nie powinien być zwalniany z opodatkowania na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 upol. 

Dlatego zazwyczaj podmiot zarządzający publicznym portem lotniczym odprowadza podatek od nieruchomości od niezabudowanego gruntu na obszarze części lotniczej stosując dla niego stawkę podatkową taką samą, jak dla gruntu zajętego pod komercyjne parkingi samochodowe zlokalizowane przy terminalach pasażerskich, co budzi wątpliwości odnośnie celowości takiego rozwiązania. Przy tym część samorządów stosuje korzystną dla podatników wykładnię omawianego przepisu, zwalniając wszystkie grunty w części lotniczej lotnisk publicznych niezależnie od faktu, czy są one zabudowane czy też nie. Wprowadzało to nieuzasadnione zróżnicowanie w wysokości obciążeń podatkowych dla podmiotów prowadzących takie lotniska, bowiem w jednej gminie zwolnione mogą być wszystkie grunty leżące w obszarze części lotniczej lotniska, a już w innej tylko grunty zabudowane.

Dzięki uchwaleniu przez Sejm i podpisaniu przez Prezydenta RP nowelizacji ustawy podatkowej, od początku 2022 r. zniknie takie zróżnicowanie i zwolnieniu będą podlegać wszystkie grunty leżące w obszarze części lotniczych każdego lotniska użytku publicznego – niezależnie od sposobu ich wykorzystania. Wydaje się to rozwiązaniem właściwszym ze względu na cel, jaki przyświecał ustawodawcy wprowadzającemu przedmiotowe zwolnienie, ale również ze względu na łatwość ustalenia powierzchni podlegającej zwolnieniu. Powierzchnia obszaru części lotniczej lotniska wynika bowiem wprost z dokumentów sporządzonych w oparciu o ustawę Prawo lotnicze, którymi dysponuje każde z lotnisk użytku publicznego, więc nie potrzeba dokonywać np. geodezyjnych pomiarów gruntów zabudowanych. 

Warto jednak zauważyć, że nie u wszystkich wprowadzona od przyszłego roku zmiana budzi pozytywne uczucia. Przeciwko jej uchwaleniu protestowali niektórzy samorządowcy z gmin, na terenie których zlokalizowane są lotniska użytku publicznego. Krytycznie projekt ocenił również Związek Gmin Wiejskich Rzeczpospolitej Polskiej. Samorządowcy podkreślali, że nowela uszczupli budżety samorządów bez rekompensaty ze strony budżetu państwa. Głosy te przekonały senacką komisję samorządu terytorialnego do wydania negatywnej rekomendacji dla tego projektu, co w konsekwencji doprowadziło na początku sierpnia br. do odrzucenia przez Senat RP w całości omawianej nowelizacji. Ostatecznie projekt trafił ponownie do Sejmu, gdzie posłowie odrzucili uchwałę Senatu, a nowelizację przekazano Prezydentowi do podpisu. 

Łukasz Szatkowski
Menedżer Działu Podatków