Nowa perspektywa funduszy europejskich ruszyła 1 stycznia 2021 r. i zakończy się 31 grudnia 2027 r. Oznacza to, że za niespełna 3 miesiące miną już 3 lata od ogłoszenia nowych programów unijnych na lata 2021–2027 r. Warto zaznaczyć, że jest to już trzecia z kolei perspektywa funduszy unijnych. W teorii podmioty zarządzające powinny mieć większe doświadczenie w podziale środków oraz rozpisywaniu programów ogólnopolskich i regionalnych. Wiele środków z budżetu unijnego jest rozdysponowana na poziomie regionalnym – dotacje z Programów Regionalnych organizują urzędy marszałkowskie. Dotychczas tylko niewielka część środków została wykorzystana. Są oczywiście rozbieżności pomiędzy województwami w kwestii ich wykorzystania, jednakże ogólna średnia pozostaje na dość niskim poziomie.

Alokacja środków na Programy Regionalne wynosi 34,1 mld euro. Podział środków na poszczególne województwa różni się w zależności od ilości przedsiębiorstw, potencjału regionu oraz potrzeb w zakresie usług społecznych, kulturalnych. Najwięcej środków otrzymało województwo śląskie (5,14 mld euro), łódzkie (2,74 mld euro) i małopolskie (2,69 mld euro) – są to regiony z prężnie rozwijającymi się sektorami gospodarki tj. przemysł energetyczny, motoryzacyjny, lotniczy i maszynowy.

Źródło: www.samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/ke-zatwierdzila-wszystkie-programy-regionalne-dla-polski-na-lata-2021–2027

Dotychczas regiony rozpisały konkursy na kwotę 5,3 mld euro. To zaledwie 15% dostępnej alokacji w ramach programów regionalnych, czyli 34,1 mld euro. Pozostałe 29 mld nadal czeka na zrealizowanie w ramach konkursów organizowanych przez urzędy marszałkowskie. Jednakże tempo wzrostu rozpisywania konkursów nabiera tempa, a samorządy mają coraz lepszą wprawę w tym zakresie. Oznacza to w praktyce więcej konkursów.

Jak wygląda realizacja Regionalnych Funduszy Europejskich w konkretnych województwach? Stopień wdrażania programów w poszczególnych regionach jest zróżnicowany. Śląsk jak do tej pory jest na podium – do końca sierpnia 2023 r. rozpisano łącznie 53 konkursy. Niewiele gorszym wynikiem może poszczycić się województwo kujawsko-pomorskie (52 konkursy) oraz lubelskie (49 konkursów). Dalsze miejsca notują znaczny spadek w stosunku do trójki na podium – województwa podkarpackie oraz dolnośląskie ogłosiły nabór na 31 konkursów. Województwo świętokrzyskie ogłosiło 22 nabory, a łódzkie tylko 20. Warto zwrócić uwagę, że  najmniej naborów przeprowadzono w województwie pomorskim  – 6 oraz województwie lubelskim – 7.

Oto dokładny ranking rozpisanych konkursów z Funduszy Regionalnych w województwach:

• śląskie — 53
• kujawsko-pomorskie — 52
• lubelskie — 49
• podkarpackie — 31
• dolnośląskie — 31
• wielkopolskie — 29
• świętokrzyskie — 22
• łódzkie — 20
• opolskie — 18
• małopolskie — 17
• Podlaskie — 13
• zachodniopomorskie ‑11
• mazowieckie — 11
• warmińsko-mazurskie — 10
• lubelskie — 7
• pomorskie — 6.

Wpływ na takie różnice w zakresie rozdysponowania środków ma po części alokacja środków w regionie. Śląsk z największą pulą środków ma bowiem największą liczbę rozpisanych konkursów. Z kolei lubuskie z najmniejszym budżetem (alokacja 0,91 mld) jest na przedostatnim miejscu co do liczby ogłoszonych konkursów. Jednakże w niektórych województwach z większym budżetem unijnym (np. małopolskie — alokacja 2,69 mld euro), wskaźnik liczby  konkursów jest zaskakująco niski. Podsumowując tę kwestię, dużo zależy od sprawności samych dysponentów Programów Regionalnych, czyli urzędów marszałkowskich.

Warto zwrócić uwagę, że zostało jeszcze wiele środków do rozdysponowania w ramach Programów Regionalnych przeznaczonych na rozwój przedsiębiorczości (Priorytet I). Na ten moment rozpisano konkursy na kwotę 583 mln euro, co stanowi jedynie 18% środków do wykorzystania w ramach tej puli. Dostępna alokacja dla rozwoju przedsiębiorstw wynosi 3,31 mld euro. Oznacza to, że firmy mają szansę otrzymać ponad 2,5 mld euro na wprowadzenie innowacyjnych projektów i produktów w swoim przedsiębiorstwie, czy też na zwiększenie

Jak wskazuje Alain Kaj Prezes Inventage Sp. z o.o. – aż 85% dostępnych środków w regionie nie zostało jeszcze wykorzystanych. Firmy wciąż czekają na rozpisanie konkursów, zwłaszcza w obszarze prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, wdrażania innowacji, automatyzacji i robotyzacji produkcji i procesów oraz wdrażania Gospodarki o Obiegu Zamkniętym w przedsiębiorstwie. Województwa muszą szybciej rozpisywać konkursy, aby móc w pełni efektywnie wykorzystać fundusze unijne.

Efektywne zarządzanie Regionalnymi Funduszami Europejskimi pozwoli firmom na pełne skorzystanie z dostępnych dotacji. Firmy więc powinny korzystać z dostępnych w danym regionie dotacji, aby zyskać dodatkowe źródła finansowania do prowadzonej działalności gospodarczej. Z dotacji unijnych mogą korzystać zarówno MŚP, jak i duże przedsiębiorstwa. Potencjalne pieniądze do uzyskania mogą sięgać nawet kilka milionów złotych. Z tego powodu warto śledzić na bieżąco konkursy unijne, przygotowywać wnioski o dotacje, aby mieć szansę na uzyskanie dofinansowania.

Wykorzystanie środków unijnych pozwala przedsiębiorstwom nie tylko na rozwój, lecz także  zwiększanie konkurencyjności. Aplikując o środki unijne istotne jest, aby  wniosek został przygotowany w sposób profesjonalny przez doświadczonych ekspertów w dziedzinie dotacji.Zwiększa to szanse na uzyskanie finansowania.

Nasza firma zatrudnia wyspecjalizowanych ekspertów, którzy mają wieloletnie doświadczenie w uzyskiwaniu i rozliczaniu dotacji unijnych dla firm. Serdecznie zapraszamy do współpracy wszystkie firmy zainteresowane pozyskaniem środków z funduszy europejskich, krajowych i międzynarodowych.

Sylwia Ożga